Zaniedbywanie dzieci w rodzinach narcystycznych stanowi często spotykane zjawisko. Niestety, często umyka społecznej uwadze, ponieważ przebiega w domowym zaciszu. Warto wyraźnie podkreślić, iż zaniedbywanie stanowi bierną formę agresji.
Spis treści:
- Kiedy narcyz zaspokaja potrzeby innych?
- Narcystyczny rodzic pozuje na idealnego rodzica
- Dziecko jako przedłużenie własnego ego
- Narcystyczny rodzic i oczekiwanie przywilejów
- Warunkowe zaspokajanie potrzeb w rodzinach narcystycznych
- Zaniedbywanie dzieci w rodzinach narcystycznych – konsekwencje
- Fizyczne zaniedbywanie dziecka
- Zaniedbywanie zdrowia dziecka
- Zaniedbania edukacyjne w rodzinach narcystycznych
- Bolesne zaniedbania emocjonalne
- Zaniedbania rodzicielskie – z czego wynikają?
- Nieprzygotowanie dziecka do życia
- Dysonans poznawczy w rodzinach narcystycznych
Kiedy narcyz zaspokaja potrzeby innych?
Narcyz swoje potrzeby stawia na pierwszym miejscu. Jeśli zaspokaja cudze oczekiwania to tylko dlatego, że mu się to z jakiegoś powodu opłaca. Np. chce mieć w znajomych wpływowego polityka, więc zaprzyjaźnia się z nim, pomaga mu w jakichś sprawach i w ten sposób zjednuje jego przychylność. Jeśli dziecko może przynieść mu chlubę i wzmocnić ego, wówczas zaspokaja np. jego potrzeby edukacyjne.
Narcystyczny rodzic pozuje na idealnego rodzica
Na zewnątrz narcystyczny rodzic często jawi się jako idealny tatuś, który zabiera syna na treningi piłkarskie. Prezentuje mu drogie korki itp. To jednak tylko pozory. Narcyz bardzo dba o to, aby inni myśleli o nim dobrze i się nich zachwycali. W rzeczywistości jednak robi pewne rzeczy dla swojego dziecka po to, aby zyskać przychylność społeczeństwa. Osoby cierpiące na narcystyczne zaburzenie osobowości mogą też lepiej traktować pociechy swoich znajomych niż własne. Rodzi to poczucie niesprawiedliwości. Taka postawa ma jednak jasne uzasadnienie. Narcyz dba o swój idealny wizerunek na zewnątrz. Opłaca mu się zatem nadskakiwać innym, wpływowym ludziom. W jego interesie nie leży natomiast troska o własne dziecko, z czego wynikają zaniedbania.
Dziecko jako przedłużenie własnego ego
Narcyz traktuje błędy dziecka jako cios wymierzony we własne ego. Może go za to ukarać brakiem realizacji jego potrzeb, w tym emocjonalnych. Chce w ten sposób pokazać synowi, jak bardzo ten go zawiódł swoim postępowaniem. Miłość warunkowa to jedyne uczucie, jakie może zaproponować rodzic narcystyczny. Jeśli zaspokajasz moje oczekiwania i dbasz o moją wielkość w oczach innych, to zasłużysz na dobre traktowanie. Gdy jednak sprawiasz problemy, np. jesteś kiepski w piłce nożnej, to próbuję się ciebie wyprzeć.
Narcystyczny rodzic i oczekiwanie przywilejów
Narcystyczny rodzic oczekuje przywilejów, dlatego też stawia swoje potrzeby na pierwszym miejscu. Oczekiwania innych zaspokaja wówczas, gdy to mu się kalkuluje. Gdy natomiast nie jest opłacalne, to je lekceważy.
Warunkowe zaspokajanie potrzeb w rodzinach narcystycznych
Zaniedbywanie dzieci w rodzinach narcystycznych to często warunkowe zaspokajanie potrzeb, np. przytulę cię i pochwalę, dopiero, jak uzyskasz kilka szóstek na świadectwie. Na razie nie masz co na to liczyć, bo otrzymujesz same piątki.
Zaniedbywanie dzieci w rodzinach narcystycznych – konsekwencje
Niestety, zaniedbywanie dzieci w rodzinach narcystycznych ma daleko idące konsekwencje. Rodzi bowiem problemy z nauką, problemy z prawem, wycofanie społeczne i problemy ze stawianiem granic. Dzieci z rodzin narcystycznych dużo bardziej narażone są na nadużycia ze strony dorosłych, w tym pedofilów. Nie potrafią się bowiem sprzeciwiać, ponieważ w ich domu rodzinnym odmawiano im autonomii i tłamszono każdy jej przejaw.
Fizyczne zaniedbywanie dziecka
Zaniedbanie dziecka przyjmuje różne formy. Czasem chodzi o potrzeby fizyczne, które nie zostały zaspokojone. Np. rodzic nie kupuje dziecku ciepłej kurtki, przez co codziennie marznie, gdy idzie do szkoły, a za oknem panuje mróz. Może także odmawiać remontu jego pokoju, przez co na łóżko młodego człowieka cieknie woda.
Zaniedbywanie zdrowia dziecka
Zaniedbanie dziecka może dotyczyć kwestii medycznych. Niestety, często zdarza się, że narcystyczny rodzic zgłasza się do lekarza dopiero wówczas, gdy rana jest silnie zainfekowana, problemy z oddychaniem zagrażają życiu, dziecko niemal zapadło w śpiączkę cukrzycową etc. Tacy ludzie do samego końca zwlekają ze zgłoszeniem problemu specjaliście.
Zaniedbania edukacyjne w rodzinach narcystycznych
Choć trudno w to uwierzyć, w rodzinach narcystycznych czasem obserwuje się zaniedbania edukacyjne. Np. ojciec nie kupuje wszystkich niezbędnych pomocy naukowych, przez co jego pociecha ma utrudniony rozwój intelektualny. Czasem pomaga rozmowa z nauczycielem. Narcyz nie lubi, gdy ktoś z zewnątrz wytyka mu błędy, dba bowiem o nieskazitelny wizerunek.
Bolesne zaniedbania emocjonalne
Najgorsze do dostrzeżenia jest jednak zaniedbanie emocjonalne. Rodzic nie okazuje wówczas dziecku zainteresowania i empatii. Jest ono zdane tylko na siebie, przez co bardzo cierpi. Niestety, zaniedbanie emocjonalne czasem predysponuje do dysfunkcji w dorosłym życiu, w tym zaburzeń osobowości. Brak empatii i czułości skutkuje brakiem odpowiedniej ilości neuronów lustrzanych, co przekłada się na brak empatii u dziecka narcyza. Choć samo zaburzenie osobowości nie jest dziedziczne, to wychowanie w określonych warunkach zwiększa ryzyko jego ujawnienia w kolejnych pokoleniach. To oczywiście może zostać zredukowane przez obecność wspierających osób z zewnątrz, np. troskliwej wychowawczyni czy babci.
Zaniedbania rodzicielskie – z czego wynikają?
Zaniedbanie rodzicielskie często bierze się z nadmiernej koncentracji na własnej osobie i potrzebach. Tacy ludzie nie zdają sobie sprawy, że w ten sposób krzywdzą innych, a nawet jeśli mają tego świadomość, to brakuje im empatii.
Nieprzygotowanie dziecka do życia
Dziecko z rodziny narcystycznej często nie jest przygotowane do życia. Nikt mu nie pokazał, jak radzić sobie z emocjami i wchodzić w dobre relacje romantyczne. Rodzic jest zajęty sobą, nie objaśnia więc świata dziecku. Sam też nie świeci dobrym przykładem i przekazuje swojemu synowi czy córce wzorzec toksycznych relacji międzyludzkich.
Dysonans poznawczy w rodzinach narcystycznych
Dzieci z rodzin narcystycznych wskutek zaniedbań rodzicielskich często tłumią własne emocje i potrzeby. Nie potrafią ich wprost wyrażać. Mają też ogromny problem z przyznaniem się do słabości, ponieważ w domu nie miały do niej prawa. Niestety, narcystyczny rodzic wywołuje też dysonans poznawczy. Z jednej strony on mnie krzywdzi, z drugiej sporo mu zawdzięczam. Tymczasem ludzki umysł nie lubi nieścisłości, więc będzie próbował wybielić rodzica. Dziecko może uznać, że było niewystarczająco dobre, skoro ojciec tak je traktował.
