Choć większość ludzi deklaruje, że słucha innych, to w rzeczywistości nie wie, co przeżywają ich bliscy i znajomi. Z jednej strony odpowiada za to nadmiar bodźców, szum informacyjny rozprasza i odbiera zdolność koncentracji na rozmowie. Z drugiej nie bez znaczenia pozostaje współczesna kultura, która wspiera narcystyczne zachowania. Niektórzy z łatwością każdy temat rozmowy przekierowują na swoje problemy. Dlaczego umiejętność słuchania jest tak ważna?
Spis treści:
- Rozwój osobisty jako nowa religia
- Do czego powinien prowadzić samorozwój?
- Mówca motywacyjny – zawód bez regulacji prawnych
- Narcystyczna kultura wspierana przez social media
- Brak umiejętności słuchania pojawia się w społeczeństwach nastawionych na indywidualizm
- Umiejętność słuchania wspiera budowanie głębokich relacji międzyludzkich
Rozwój osobisty jako nowa religia
Za brak umiejętności słuchania odpowiada też źle rozumiany rozwój osobisty. Niektórzy uczynili z niego własną religię i nie zważają na innych ludzi. Coachowie często zachęcają do tego, aby skupić się na sobie, własnych potrzebach i emocjach. Z jednej strony to dobry trend, bo bez znajomości siebie trudno stworzyć szczęśliwą relację z drugim człowiekiem. Partner musi się od nas dowiedzieć, czego od niego oczekujemy. Z drugiej strony ludzie rozwój osobisty interpretują zbyt dosłownie. Zbyt często mówią: „mam sporo na głowie/ostatnio boli mnie głowa/czuję się zaniepokojona”, a zbyt rzadko pytają: „jak się z tym czujesz?” i chcą poznać prawdziwą odpowiedź rozmówcy.
Do czego powinien prowadzić samorozwój?
Samorozwój coraz częściej traktuje się jako styl życia. W niektórych środowiskach wypada się nim zajmować, dlatego ludzie bezrefleksyjnie jeżdżą na warsztaty, słuchają podcastów i obserwują coachów w mediach społecznościowych. Trzeba mieć na uwadze, że rozwój osobisty powinien służyć budowaniu lepszych relacji z innymi. Nie można oczekiwać, że ludzie powinni dostosowywać się do nas i wyłącznie zaspokajać nasze potrzeby. Czasem trzeba ich wysłuchać, wesprzeć, a nawet się dla nich poświęcić. Np. koleżanki, która choruje na raka i nie ma środku transportu do lekarza, nie wolno zostawić na lodzie. Wzięcie urlopu w pracy i jej przewiezienie do innego miasta stanowi pewną komplikację, ale warto udzielić pomocy, mimo niedogodności.
Mówca motywacyjny – zawód bez regulacji prawnych
Nie każdy mówca motywacyjny, który zachęca do dbania o siebie, posiada solidne wykształcenie z zakresu psychologii. Dziś może nim zostać każdy, dlatego w internecie roi się od samozwańczych coachów. Wśród nich można znaleźć nawet 20-letnie influencerki, które zaocznie studiują ekonomię, a na kanale mierzą ubrania z sieciówek lub pokazują kolejne lumpeksy. Pewnego dnia dochodzą do wniosku, że mogą sporo zarobić, organizując kurs rozwojowy dla swoich followersów. Ogłaszają nabór i dość szybko wyczerpuje się limit wolnych miejsc. Niestety, wielu samozwańczych coachów nie ma żadnych solidnych podstaw do przekazywania wiedzy z zakresu psychologii.
Narcystyczna kultura wspierana przez social media
Umiejętność słuchania zanika również przez social media, które teoretycznie miały nas przybliżyć do innych ludzi, ułatwiając pozostanie z nimi w kontakcie. Instagram, TikTok i Facebook stały się miejscami autopromocji i budowania marki osobistej. Dopóki ktoś zachowuje zdrowy balans i w życiu prywatnym słucha innych, pozostając otwartym na merytoryczną dyskusję, to nie ma problemu. Gorzej, gdy zaczyna wierzyć, że stał się wybitnym specjalistą od wyrażania opinii na każdy temat, nawet ten, którym nigdy się nie zajmował.
Brak umiejętności słuchania pojawia się w społeczeństwach nastawionych na indywidualizm
Brak umiejętności słuchania charakteryzuje zachodnie społeczeństwa, które główny nacisk stawiają na indywidualizm. Stosunkowo rzadko decydują się na altruizm i okazywanie wsparcia innym w imię budowania wspólnotowości. Nie chodzi o to, aby zaniedbywać własne potrzeby poprzez samopoświęcenie. Trudno udzielić komuś pomocy, gdy odczuwa się zmęczenie. Jednocześnie nie można tracić z oczu drugiego człowieka, np. przyjaciółki, która potrzebuje emocjonalnego wsparcia po wizycie u lekarza.
Umiejętność słuchania wspiera budowanie głębokich relacji międzyludzkich
Z badań psychologicznych wynika, że najwięcej szczęścia dają relacje. To one kształtują odporność psychiczną, która przydaje się w konfrontacji z codziennymi trudnościami. Nie trzeba otaczać się wielką grupą znajomych, lecz garstką prawdziwych przyjaciół, którzy wykazują gotowość, aby nas wesprzeć. Umiejętność słuchania ułatwia budowanie wartościowych i głębokich relacji międzyludzkich, które okazują się oparciem w trudnych chwilach.
