Kaszel to odruchowa reakcja powstająca na skutek podrażnienia receptorów kaszlowych znajdujących się w oskrzelach. Podrażniająco działają patogeny, alergeny, refluks czy ciała obce. Kaszel może być mokry albo suchy. Jak rozróżnić te dwa rodzaje kaszlu? Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na ich charakterystyczne objawy. Sprawdź, kiedy mamy do czynienia z kaszlem suchym, a kiedy z mokrym i jak leczyć te dolegliwości.
Kaszel suchy czy mokry? Poznaj ich objawy
W przypadku kaszlu suchego (nieproduktywnego) nie następuje odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. Napady kasłania bywają bardzo męczące i trudno nad nimi zapanować. Mogą pojawiać się nagle, również w nocy, przeszkadzając w nocnym wypoczynku. Kaszel suchy brzmi głucho i rozpoznamy go po tym, że podrażnia błonę śluzową gardła. Wiąże się z nim prawie ciągły odruch kasłania, a także suchość, łaskotanie i drapanie w gardle. Zazwyczaj suchy kaszel pojawia się na początku infekcji. Może przechodzić w kaszel mokry. Często występuje w przypadku grypy albo zapalenia krtani.
Kaszel mokry (produktywny) jest związany z odkrztuszaniem wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. Może być objawem infekcji wirusowej albo bakteryjnej. Przy zakażeniu wywołanym przez wirusy wydzielina jest biaława lub bezbarwna, z kolei przy tym spowodowanym przez bakterie ma zielony albo żółty kolor. Kaszel mokry nie ma równie męczących i nagłych napadów, co kaszel suchy. Chory w większym stopniu kontroluje kasłanie. Charakterystyczne dla kaszlu mokrego jest to, że nasila się ranem. Następuje wówczas wzmożone odkrztuszanie wydzieliny nagromadzonej przez noc.
Wiedząc, czym wyróżniają się poszczególne rodzaje kaszlu, można dopasować do nich skuteczne sposoby leczenia. W jaki sposób złagodzić dolegliwości?
Kaszel mokry – leczenie
Na kaszel mokry stosuje się preparaty rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej usuwanie z dróg oddechowych oraz te wyzwalające odruch kaszlowy. W tabletkach czy syropach na opisaną dolegliwość mogą być zawarte substancje takie jak gwajafenezyna, ambroksol albo roślinne ekstrakty, np. z bluszczu, pierwiosnka czy tymianku. Do podawania leków mukolitycznych (rozrzedzających śluz i usprawniających jego odkrztuszanie) nadaje się inhalator ultradźwiękowy. Z pomocą urządzenia można też wykonywać inhalacje solą fizjologiczną.
Warto pamiętać, by leków rozrzedzających wydzielinę i ułatwiających odkrztuszanie nie stosować przed snem, by kaszel nie przeszkadzał w zasypianiu.
Jak złagodzić suchy kaszel?
W przypadku nieproduktywnego kaszlu stosuje się leki przeciwkaszlowe. Syropy czy tabletki na kaszel suchy zawierają substancje takie jak butamirat czy dekstrometorfan. Pomagają one ograniczyć męczący odruch kasłania. Chcąc złagodzić suchy kaszel, należy przyjmować duże ilości płynów i koniecznie zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza w pomieszczeniach. Na kaloryferach można rozwiesić mokre ręczniki albo ustawić w ich pobliżu naczynia z wodą. Na kaszel suchy warto stosować też inhalacje z soli fizjologicznej pomagające nawilżyć drogi oddechowe.
Kaszel mokry i suchy można rozpoznać po ich typowych objawach. Pierwszy z nich wiąże się z odkrztuszaniem wydzieliny, a drugi jest kaszlem nieproduktywnym, męczącym. Kaszel suchy i mokry leczy się odmiennymi sposobami. W pierwszym przypadku celem jest zahamowanie odruchu kaszlowego, a w drugim – wspieranie odkasływania. Jeżeli mamy problemy z rozpoznaniem rodzaju kaszlu, powinniśmy skonsultować się z lekarzem, by postawił diagnozę i zalecił określony sposób postępowania.
