Wysoka wrażliwość sensoryczna to cecha układu nerwowego, który jest szczególnie wyczulony na bodźce, przez co odbiera ich znacznie więcej. W rezultacie do mózgu dociera za dużo informacji. Ten musi je szybko analizować i wyciągać właściwe wnioski. Czasem jednak z nadmiaru pracy męczy się i obserwujemy wówczas przebodźcowanie. Wysoka wrażliwość sensoryczna znalazła potwierdzenie w licznych badaniach naukowych, które zapoczątkowała Elaine Aron. Ostatnio w mediach coraz więcej mówi się o High Need Baby. To wymagające niemowlę, które wcale nie musi być wysoko wrażliwe, choć może.
Spis treści:
- Kto sformułował teorię High Need Baby?
- Po czym rozpoznać High Need Baby?
- Wymagające niemowlę a wysoka potrzeba bliskości
- Czy wysoko wrażliwe dzieci to wymagające dzieci?
- Jakie są przyczyny High Need Baby?
- Czym różni się High Need Baby od dzieci wysoko wrażliwych?
Kto sformułował teorię High Need Baby?
Wymagające niemowlę to termin, którzy sformułowali Searsowie. Martha i William to małżeństwo pracujące na co dzień w służbie zdrowia, które dostrzegło pewne istotne zjawiska. Para ta zauważyła, że niektóre niemowlęta częściej płaczą, chcą być nieustannie noszone na rękach i dobrze zaopiekowane. Małżeństwo Searsów określiło je terminem High Need Baby, jednak nie znalazło naukowych dowodów istnienia wymagających niemowląt.
Po czym rozpoznać High Need Baby?
Choć wymagające niemowlę to termin teoretyczny, który na razie nie znalazł poparcia w badaniach naukowych, to wyróżnia się kilka czynników mogących wskazywać na to, iż nasze dziecko jest High Need Baby. Należy tutaj wymienić:
- intensywne reakcje na bodźce zewnętrzne – np. nowy sweter może się dziecku bardzo spodobać lub mocno wyprowadzić je z równowagi. Dzieje się tak zapewne z powodu jego właściwości, nadmiernej szorstkości lub przyjemnej miękkości;
- łatwo odczuwalny dyskomfort – High Need Baby łatwo odczuwa niedogodności takie jak uwierający bucik, nadmierna wilgotność powietrza czy zbyt niska temperatura w pokoju;
- głośny płacz – ten pojawia się bardzo często jako reakcja na niedogodności i niezaspokojone potrzeby. Wymagające niemowlę może w ten sposób reagować na problemy gastryczne, w tym gazy, które pojawiają się po spożyciu mleka matki;
- chęć do bycia noszonym na rękach – High Need Baby lubi, gdy rodzic nosi je na rękach i przytula, dlatego domaga się bliskości;
- nieprzewidywalne zachowanie – wymagające niemowlę czasem reaguje płaczem na sytuacje, które teoretycznie powinny budzić w nim radość, np. włączenie pozytywki;
- wysoka potrzeba bliskości i uwagi.
Wymagające niemowlę a wysoka potrzeba bliskości
High Need Baby ma wysoką potrzebę bliskości. Aby ją zaspokoić, domaga się czułości ze strony opiekunów. Wymagające niemowlę chce być noszone na rękach, przytulane. Zależy mu też na tym, aby znajdować się w stałym kontakcie z rodzicem. Np. High Need Baby może reagować płaczem, gdy mama pójdzie do łazienki, mimo że znajduje się pod opieką ojca. Wystarczy jednak położyć wymagające niemowlę w koszu Mojżesza z widokiem na wannę, aby się uspokoiło, mając swoją rodzicielkę w zasięgu wzroku. Niestety wysoka potrzeba bliskości może prowadzić do wypalenia rodzicielskiego i skrajnego przemęczenia. Trzeba zatem znaleźć odpowiednie strategie adaptacyjne.
Czy wysoko wrażliwe dzieci to wymagające dzieci?
Wymagające niemowlę często bywa mylone z wysoko wrażliwym dzieckiem. Tymczasem te dwa pojęcia nie są tożsame. Nie każde High Need Baby wyrośnie na wysoko wrażliwego człowieka. Nie każde wysoko wrażliwe niemowlę jest też wymagające.
Jakie są przyczyny High Need Baby?
Przypuszcza się, że wymagające niemowlę może zachowywać się w charakterystyczny dla siebie sposób z powodu uwarunkowań genetycznych. Niemniej w grę mogą też wchodzić dolegliwości bólowe, napięcie mięśni, dystans emocjonalny rodziców czy nieprzyjazne otoczenie. Jeśli rodzic nie zaspokaja potrzeb emocjonalnych dziecka, rzadko je przytula, to maluch będzie domagać się zmiany zachowania, wymuszając ją poprzez głośny płacz. Także hałaśliwe sąsiedztwo może powodować u dziecka dyskomfort. Jeśli nieopodal naszego domu trwa intensywna budowa, to odgłosy, które z niej nadbiegają, mogą drażnić niemowlę.
Czym różni się High Need Baby od dzieci wysoko wrażliwych?
Wysoko wrażliwe dzieci mają niezwykle wyczulony układ nerwowy. Ich reakcje wynikają ze specyfiki działania mózgu. High Need Baby swoim płaczem wyrażają bieżące potrzeby, vide zaciemnienie okna, z którego bije zbyt mocne światło. Po ich zaspokojeniu dziecko się uspokaja. Niestety oba zjawiska trudno odróżnić u małych dzieci, które nie potrafią otwarcie komunikować swoich potrzeb i odczuć. Niezależnie od tego, czy twoje dziecko jest wysoko wrażliwe czy wymagające, z pewnością potrzebuje twojej bliskości i uwagi.
Magdalena Kukurowska
