Afta to nadżerka błony śluzowej jamy ustnej, która może być zlokalizowana np. na śluzówce warg, policzków, na dnie jamy ustnej albo na dolnej powierzchni języka. Choć afty występują bardzo często, to nie udało się jednoznacznie ustalić przyczyn ich rozwoju. Przypuszcza się, że wpływ na to mogą mieć np. zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego, zakażenia wirusowe i bakteryjne, a także podrażnienia błon śluzowych przez niedopasowane uzupełnienia protetyczne. Afty w jamie ustnej powodują dyskomfort i ból – na szczęście objawy te można minimalizować.
Z tekstu dowiesz się:
- jakie przyczyny może mieć afta na dziąśle albo afta na podniebieniu,
- czy są skuteczne domowe sposoby na afty,
- co na afty może polecić lekarz dentysta.
Afta – zlokalizowana na dziąśle, języku, błonie śluzowej policzków lub warg – zazwyczaj nie sprawia problemów diagnostycznych lekarzowi dentyście. Jest to najczęściej pojedyncza nadżerka o średnicy od 2 do 10 mm, przyjmująca postać zaczerwienionej, bolesnej plamy pokrytej białawym włóknistym nalotem. Te afty określa się mianem małych aft Mikulicza. Nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia i mijają samoistnie w ciągu kilku dni.
Wyróżnia się jeszcze dwa inne rodzaje aft w jamie ustnej. Duże afty Suttona – jak sama nazwa wskazuje – przyjmują większe rozmiary (powyżej 10 mm średnicy), czasem towarzyszą im ogólne osłabienie, gorączka oraz problemy ze spożywaniem posiłków. Goją się dłużej i często pozostawiają blizny. Należy jeszcze wspomnieć o tzw. aftach opryszczkopodobnych – są maleńkie (od 1 do 2 mm średnicy), ale występują w licznych skupiskach. Goją się nawet do 14 dni, ale nie pozostawiają blizn.
Afty – przyczyny
Afta na języku lub na dziąśle może się pojawić u każdego pacjenta, bez względu na płeć i wiek. Mimo powszechności tej choroby błon śluzowej jamy ustnej nie udało się jak dotąd ustalić jednoznacznych przyczyn ich występowania. Do czynników ryzyka rozwoju aft w jamie ustnej zalicza się z kolei:
- wrodzone i nabyte zaburzenia w pracy układu odpornościowego,
- przebyte lub aktywne zakażenia wirusowe lub bakteryjne,
- stosowaną terapię hormonalną,
- palenie papierosów,
- stosowanie niedopasowanych uzupełnień protetycznych,
- dietę ubogą w minerały oraz witaminy.
Afta na dziąśle, podniebieniu lub języku? Objawy można łagodzić!
Jak już wspomniano, najbardziej rozpowszechnione małe afty Mikulicza zazwyczaj goją się samoistnie w ciągu kilku dni, jednak w tym czasie pacjent może odczuwać pewne dolegliwości: ból, pieczenie oraz dyskomfort podczas mówienia i jedzenia. Na szczęście objawy te można skutecznie złagodzić. Pomóc mogą już najprostsze domowe sposoby na afty, czyli np. wypłukanie jamy ustnej naparem z szałwii lub rumianku. Codzienna higiena stomatologiczna powinna być oczywiście dokładna, ale możliwie delikatna – aftę należy omijać podczas szczotkowania, a także warto zrezygnować z płukanek do ust zawierających alkohol, który mógłby dodatkowo podrażnić śluzówkę.
A co na afty może polecić lekarz dentysta? Spośród środków farmakologicznych skuteczność w łagodzeniu objawów towarzyszących aftom wykazuje m.in. chlorheksydyna, wyciąg z tarczycy bajkalskiej, tetraboran sodu i salicylan choliny. Mają one działanie przeciwbólowe, ściągające i antyseptyczne.
Afty w jamie ustnej – kiedy potrzebna jest diagnostyka?
O ile pojawiające się od czasu do czasu pojedyncze afty w jamie ustnej nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, o tyle pogłębionej diagnostyki wymagają afty nawracające, liczne, gojące się przez długi czas i pozostawiające blizny. Mogą być one np. sygnałem chorób zapalnych jelit, nietolerancji glutenu, choroby wrzodowej żołądka oraz zaburzeń w pracy tarczycy. Wówczas pacjentowi zleca się m.in. morfologię krwi, badanie stężenia witamin i składników mineralnych we krwi oraz badania hormonalne. Bardziej specjalistyczne w takich sytuacjach bywa również leczenie, obejmujące np. suplementację witamin oraz stosowanie leków immunosupresyjnych.
Źródła:
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:giheA-EVhl0J:www.nstomatologia.pl/wp-content/uploads/2015/01/ns_2014_142-146.pdf+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:UnuaAC-gHeQJ:https://www.wbc.poznan.pl/Content/447775/PDF/index.pdf+&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
